Căng thẳng giữa phương Tây và Trung Quốc đã leo thang sau sự can thiệp của chính phủ Hà Lan vào việc quản lý Nexperia, một nhà sản xuất chip.

Các chuyên gia cho rằng đây là một trong những tín hiệu rõ ràng nhất về sự dịch chuyển cán cân quyền lực trong ngành công nghiệp bán dẫn toàn cầu. 

Thông báo này cũng được đưa ra trong một tuần bận rộn. lịch kinh tếĐiều này khiến các nhà giao dịch phải đánh giá lại tâm lý rủi ro toàn cầu và tạo ra thêm biến động trên các cặp tiền tệ chính — đáng chú ý nhất là... GBPUSDThị trường chứng khoán đã chứng kiến ​​những biến động mạnh trong ngày khi các nhà đầu tư phản ứng trước những rủi ro địa chính trị ngày càng gia tăng.

Sau khi thông báo về việc chuyển giao quyền kiểm soát công ty cho nhà nước, cổ phiếu của Wingtech Technology, công ty mẹ của Nexperia tại Trung Quốc, đã giảm gần 10% ngay lập tức, phản ánh mối lo ngại của các nhà đầu tư về việc gia tăng các biện pháp chống Trung Quốc ở châu Âu. Ngược lại, chứng khoán của các công ty bán dẫn tập trung vào thị trường nội địa EU — đặc biệt là STMicroelectronics và Infineon — đã tăng mạnh trên các nền tảng châu Âu. Đồng thời, hợp đồng tương lai ES tăng tại Mỹ, cho thấy kỳ vọng cao hơn về sự hỗ trợ dành cho các nhà sản xuất châu Âu theo chính sách chủ quyền công nghệ của EU. 

Dựa trên lợi ích an ninh quốc gia, chính phủ Hà Lan đã tiếp quản Nexperia, công ty thuộc sở hữu của Wingtech Technology (Trung Quốc) từ năm 2019. Chính quyền biện minh cho hành động của mình là cần thiết để đảm bảo nguồn cung linh kiện quan trọng và bảo tồn chuyên môn công nghệ ở châu Âu, tiếp tục chính sách của EU về bảo vệ tài sản chiến lược trong bối cảnh phụ thuộc ngày càng tăng vào các nhà cung cấp châu Á.

Trước đó, Bộ Kinh tế Hà Lan tuyên bố rằng sự kiểm soát của Trung Quốc có thể đe dọa lợi ích quốc gia và làm gián đoạn nguồn cung sản phẩm của Nexperia trong trường hợp khẩn cấp. Bộ trưởng Thương mại hiện có quyền ngăn chặn và bác bỏ các quyết định của hội đồng quản trị công ty. Sau đó, tòa án Hà Lan đã đình chỉ chức vụ Giám đốc điều hành Zhang Xuezheng và bổ nhiệm một giám đốc điều hành độc lập không có liên hệ với Trung Quốc. Với gần như toàn bộ cổ phần được đặt dưới sự ủy thác, động thái này trên thực tế tương đương với việc quốc hữu hóa.

Tình hình này đã làm gia tăng căng thẳng giữa trụ sở chính châu Âu và chi nhánh Trung Quốc của công ty. Chi nhánh Trung Quốc đã phát đi một bức thư tuyên bố rằng các nhân viên tại Trung Quốc đã mất quyền truy cập vào hệ thống và các khoản thanh toán của công ty, và bản thân chi nhánh này dự định hoạt động độc lập. Ban lãnh đạo châu Âu đã bác bỏ những tuyên bố này, gọi chúng là sai sự thật và nhấn mạnh rằng Nexperia vẫn tiếp tục thực hiện đầy đủ các nghĩa vụ của mình đối với khách hàng và nhân viên tại Trung Quốc.

Những tin đồn về việc chi nhánh Trung Quốc hoạt động độc lập được lan truyền bởi giám đốc bị đình chỉ chức vụ Zhang Xuezheng. Chính quyền Hà Lan nhấn mạnh rằng hành động của ông ta không có giá trị pháp lý. Vincent Karremans, Bộ trưởng Kinh tế Hà Lan, cho biết ông dự định thảo luận tình hình với các đối tác Trung Quốc, nhưng nhấn mạnh rằng quyết định này không phải do chính trị mà là do nhu cầu bảo vệ cơ sở hạ tầng trọng yếu của châu Âu.

Về phía mình, đơn vị Trung Quốc xem động thái này là áp lực chính trị và sự can thiệp vào hoạt động kinh doanh. Bắc Kinh đã hạn chế xuất khẩu một số loại sản phẩm do Nexperia và các nhà thầu của họ sản xuất tại Trung Quốc, làm tăng nguy cơ gián đoạn chuỗi công nghệ, có thể ảnh hưởng đến nguồn cung cho ngành công nghiệp ô tô và điện tử châu Âu.

Wingtech đã bị đưa vào danh sách trừng phạt của Mỹ năm 2024 và đã phải đối mặt với những hạn chế trong việc xuất khẩu công nghệ và thiết bị. Việc công ty này phụ thuộc vào các hợp đồng với các công ty phương Tây, bao gồm cả Apple thông qua Luxshare Precision Industry, càng làm cho tình hình trở nên nhạy cảm hơn. Nếu cuộc khủng hoảng giữa Amsterdam và Bắc Kinh leo thang hơn nữa, Nexperia có thể trở thành nạn nhân lớn đầu tiên của làn sóng bảo hộ công nghệ mới, nơi không chỉ tài sản mà cả tính bền vững của chuỗi cung ứng toàn cầu cũng bị đe dọa.

Hành động của Hà Lan cho thấy châu Âu đang chuyển từ những tuyên bố về chủ quyền công nghệ sang những bước đi thực tiễn. Liệu EU có thể duy trì sự cân bằng giữa việc bảo vệ lợi ích quốc gia và việc hội nhập vào hệ sinh thái công nghệ toàn cầu, nơi Trung Quốc tiếp tục đóng vai trò chủ chốt?